Zmiany dla przedsiębiorców, pracodawców i pracowników, jakie niesie tarcza 3.0

przez koronawirusmali przedsiębiorcymikroprzedsiębiorcaniewypłacalnośćPFRpożyczki

Dnia 16 maja weszła w życie ustawa z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. poz. 875), czyli tarcza antykryzysowa 3.0. Nowa regulacja, precyzuje przepisy już obowiązujące, proponuje kolejne ułatwienia, rozszerza pomoc na nowe podmioty, a w niektórych przypadkach wprowadza też nowe obowiązki. Poniżej prezentujemy najważniejsze założenia tzw. Tarczy 3.0.

Zmiany dotyczące przedsiebiorców

Wsparcie:

  • rozszerzenie kręgu beneficjentów mikropożyczki (również dla przedsiębiorców, którzy rozpoczęli działalność przed 1 kwietnia 2020 r., a nie jak dotychczas – przed 1 marca).

Udogodnienia:

  • wydłużenie terminu na dokonanie obowiązkowej dematerializacji akcji,
  • wydłużenie terminów materialnoprawnych w gospodarce odpadami na:
    • złożenie rocznych sprawozdań do bazy danych odpadowych,
    • złożenie niektórych sprawozdań z ustawy o odpadach,
    • złożenie rocznych sprawozdań dla punktów selektywnej zbiórki odpadów komunalnych,
    • sporządzenie audytu dla firm przetwarzających odpady oraz organizacji odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego,
    • wydawanie przez marszałków zaświadczeń ADR.
  • zwolnienie żeglugi pasażerskiej i towarowej z opłat publicznych w sezonie letnim,
  • uproszczenie i skrócenie kontroli w transporcie drogowym,
  • odstąpienie od pobierania opłat dodatkowych, tj. odsetek, rekompensat i kar umownych przez Lasy Państwowe.

Pozostałe:

  • powrót posiedzeń jawnych w postępowaniu przed KIO,
  • nowy podatek od platform streamingowych (VOD),
  • ograniczenie możliwości egzekucji z nieruchomości należących do osób fizycznych,
  • zwiększenie ochrony tzw. antylichwiarskiej dla klientów firm pożyczkowych.

Zmiany dotyczące pracodawców

Wspracie:

  • dofinansowania:
    • od starosty do wynagrodzeń pracowników przedsiębiorstw oraz organizacji pozarządowych i pożytku publicznego w części, w której nie uzyskano dotacji do wynagrodzenia osób niepełnosprawnych,
    • z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych do wynagrodzeń pracowników dla podmiotów instytucjonalnych opiekujących się pomnikiem historii lub miejscem światowego dziedzictwa,
  • zwolnienie ze składek również dla:
    • przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, których przychód przekroczył ustawowy limit, ale osiągnęli dochód nie większy niż 7000 zł,
    • przedsiębiorców korzystających z ulgi na start,
  • świadczenie postojowe dostępne będzie również dla przedsiębiorców, którzy rozpoczęli prowadzenie działalności w lutym i marcu 2020 r. (dotychczas przedsiębiorcy rozpoczynający działalność w lutym lub marcu br. byli wyłączeni z możliwości ubiegania się o świadczenie postojowe).

Udogodnienia:

zmiana warunków zatrudnienia cudzoziemca odbędzie się bez konieczności uzyskania nowego zezwolenia na pracę albo oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi.

autor: r.pr. dr Rafał Trzeciakowski

Pożyczki i subwencje z funduszy publicznych

przez Agencja Rozwoju PrzemysłuBez kategoriiFundusz Pracykoronawirusmali przedsiębiorcymikroprzedsiębiorcaPFRpożyczkisubwencje

Tarcza 2.0 daje przedsiębiorcom możliwość ubiegania się o pożyczki i subwencje ze środków publicznych. Środki publiczne wypłacane przedsiębiorcom – w zależności od rodzaju wsparcia – pochodzą z różnych źródeł, tj. z Funduszu Pracy, Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. oraz Polskiego Funduszu Rozwoju.

Mikropożyczka dla mikroprzedsiębiorców z Funduszu Pracy

Przepisy Tarczy 2.0 przewidują możliwość umorzenia pożyczki przez wypłacający ją Powiatowy Urząd Pracy, o ile przedsiębiorca w terminie trzech miesięcy od dnia udzielenia pożyczki złoży oświadczenie o kontynuowaniu prowadzenia działalności gospodarczej. Aby ubiegać się o udzielenie takiej pożyczki, nie trzeba wykazywać spadku obrotów wywołanego epidemią.

 

Pożyczka dedykowana jest w szczególności samozatrudnionym, którzy w obliczu epidemii COVID-19 stracili możliwość świadczenia usług (fryzjerzy, fizjoterapeuci i in., w których wymagany jest bezpośredni kontakt z klientem). W obliczu zwolnienia ze składek ZUS, taka pożyczka może pomóc pokryć podstawowe koszty działalności gospodarczej w okresie przestoju.

Wsparcie z Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. (ARP)

Na mocy Tarczy 2.0. przedsiębiorcy, którzy w związku z ogłoszeniem stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii znaleźli się w trudnej sytuacji finansowej, będą̨ mogli starać się o udzielenie specjalnego wsparcia ze strony Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. lub spółek od niej zależnych. Uzyskane wsparcie ma służyć zapewnieniu beneficjentowi płynności finansowej przez okres trwania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz przez okres 12 miesięcy następujących po odwołaniu tego stanu, do czasu ustania negatywnych skutków ekonomicznych dla przedsiębiorców.

 

Warunkiem skorzystania ze wsparcia jest trudna sytuacja finansowa przedsiębiorcy, tj. sytuacja, w której nastąpił spadek obrotów gospodarczych przedsiębiorcy w następstwie COVID-19, rozumiany w taki sam sposób, jak przy ubieganiu się przez przedsiębiorcę̨ o dofinansowanie wynagrodzeń́ pracowniczych z FGŚP, tj. jako spadek sprzedaży towarów lub usług, w ujęciu ilościowym lub wartościowym:

  • nie mniej niż o 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o dofinansowanie, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego; lub
  • nie mniej niż o 25%, obliczony jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o dofinansowanie, w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego.

Tarcza 2.0 zakłada, że wsparcie z ARP może zostać przyznane każdemu przedsiębiorcy, prowadzącemu działalność gospodarczą na terytorium RP. Ze wsparcia z APR nie będą mogli jedynie skorzystać przedsiębiorcy, wobec których ogłoszono upadłość oraz wobec których otwarte zostało postępowanie restrukturyzacyjne, a także przedsiębiorcy, których trudna sytuacja finansowa nie jest następstwem COVID-19. Wsparcie z APR udzielane będzie po dokonaniu weryfikacji zasadności wniosku o udzielenie wsparcia, na podstawie umowy wsparcia zawieranej przez ARP z przedsiębiorcą, w której zostanie określony cel, na jaki może zostać przeznaczone wsparcie oraz zasady i termin jego zwrotu.

Wielkość oraz rodzaj wsparcia winny być uzależnione od faktycznych skutków ekonomicznych, jakie przedsiębiorca poniósł na skutek ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, jak również̇ od skali prowadzonej działalności.

Przedmiotowe wsparcie może zostać przyznane w szczególności w formie pożyczek, gwarancji lub poręczenia oraz leasingu lub innych instrumentów związanych z finansowaniem prowadzonej działalności gospodarczej, na warunkach rynkowych.

W celu uzyskania wsparcia z ARP, przedsiębiorca zobowiązany będzie do złożenia wniosku o udzielenie wsparcia, do którego będzie musiał załączyć:

  • oświadczenie potwierdzające jego trudną sytuację finansową, stanowiącą podstawę przyznania wsparcia oraz dane dotyczące sytuacji finansowej; oraz
  • informację zawierającą opis planowanych przez przedsiębiorcę działań w celu ustabilizowania jego sytuacji ekonomicznej.

Wniosek przedsiębiorcy o udzielenie wsparcia z ARP ma być rozpatrywany niezwłocznie, jednak nie dłużej niż w terminie 14 dni od dnia jego złożenia, natomiast umowa dotycząca udzielenia wsparcia ma być zawierana w terminie do 5 dni od dnia uzgodnienia warunków umowy z beneficjentem.

Wsparcie z Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR)

Tarcza 2.0 uwydatnia rolę Polskiego Funduszu Rozwoju w walce przedsiębiorców ze skutkami COVID-19. Tarcza Finansowa PFR dla Firm i Pracowników to program o wartości blisko 100 mld zł skierowany do mikrofirm (zatrudniających co najmniej 1 pracownika) oraz małych, średnich i dużych przedsiębiorstw. Jego celem jest ochrona rynku pracy i zapewnienie firmom płynności finansowej w okresie poważnych zakłóceń w gospodarce. Program składa się z 3 podstawowych komponentów o łącznej wartości 100 mld zł (4,5% PKB): Do mikrofirm trafi 25 mld zł, do małych i średnich firm 50 mld zł, a do dużych przedsiębiorstw 25 mld zł. Podmioty, które skorzystają z programu otrzymają łącznie środki bezzwrotne o wartości 60 mld zł.

 

Uzyskanie pomocy z PFR jest możliwe przy spełnieniu przez przedsiębiorcę następujących warunków:

  • przedsiębiorca prowadził działalność na dzień 31 grudnia 2019 r.;
  • beneficjent rzeczywisty korzystający ze wsparcia finansowego w ramach Programu posiada rezydencję podatkową na terytorium RP i rozliczał podatki za ostatnie 2 lata obrotowe na terytorium RP;
  • spadek obrotów gospodarczych (spadek sprzedaży towarów lub usług o co najmniej 25% w dowolnym miesiącu po dniu 1 lutego 2020 r., w porównaniu do poprzedniego miesiąca lub analogicznego miesiąca ubiegłego roku, w związku z zakłóceniami w funkcjonowaniu gospodarki na skutek COVID-19;
  • na dzień 31 grudnia 2019 r. lub na dzień udzielenia finansowania brak zalegania z płatnościami podatków i składek na ubezpieczenia społeczne (przy czym rozłożenie płatności na raty lub jej odroczenie nie jest uznawane za zaległość);
  • nie zostało otwarte postępowanie upadłościowe lub likwidacyjne albo nie zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne.

 

Zgodnie z informacjami zawartymi na stronach Polskiego Funduszu Rozwoju instrumentem finansowym wsparcia dla mikro, małych i średnich przedsiębiorców mają być subwencje zwrotne PFR (umarzane częściowo), które mogą być przeznaczone przede wszystkim na pokrycie kosztów prowadzonej działalności gospodarczej. Zasady przyznawania subwencji zawierają szereg wyłączeń co do jej przeznaczenia, m. in. zakaz nabycia innego przedsiębiorstwa lub zakaz płatności do właściciela lub osób z właścicielem powiązanych.

 

Okres subwencji wynosi 3 lata, a zwrot subwencji następuje na warunkach określonych w programie i umowie subwencji. Szczegółowe warunki wsparcia finansowego oraz zobowiązania beneficjenta programu winny zostać określone każdorazowo w umowie subwencji.

 

Maksymalna kwota subwencji zwrotnej obliczana jest jako iloczyn liczby zatrudnionych oraz kwoty bazowej subwencji.

MIKROPRZEDSIĘBIORCY

Maksymalna wysokość udzielanego wsparcia finansowego dla mikroprzedsiębiorców ma wynosić 324.000 zł, w zależności od liczby zatrudnionych i spadku przychodów na skutek epidemii COVID-19 (szacowana średnia wartość pomocy dla mikro przedsiębiorców to kwota ok. 72-96 tys. zł).

 

Udzielona mikro przedsiębiorcy subwencja może zostać umorzona do wysokości 75% na koniec 12 miesiąca kalendarzowego od dnia wypłaty pożyczki na następujących zasadach:

 

  • 25% pod warunkiem kontynuacji działalności gospodarczej;
  • 50% w zależności od utrzymania średniego zatrudnienia przez 12 miesięcy.

Mali i średni przedsiębiorcy

Maksymalna wysokość udzielanego wsparcia finansowego dla małych i średnich przedsiębiorców ma wynosić 3.500.000 zł, w zależności od wysokości przychodów za 2019 rok i skali spadku przychodów na skutek epidemii COVID-19 (szacowana średnia wartość pomocy dla małych i średnich przedsiębiorców to kwota ok. 1,9 mln zł).

 

Udzielona małemu i średniemu przedsiębiorcy subwencja może zostać umorzona do wysokości 75% na koniec 12 miesiąca kalendarzowego od dnia wypłaty pożyczki na następujących zasadach:

  • 25% pod warunkiem kontynuacji działalności;
  • 25% w zależności od poniesionej straty na sprzedaży;
  • 25% w zależności od utrzymania średniego zatrudnienia przez 12 miesięcy.

 

Każdorazowo szczegółowe zasady zwrotu subwencji określać ma umowa pomiędzy PFR a Ministerstwem Rozwoju.

Duzi przedsiębiorcy

Poza koniecznością spełnienia warunków brzegowych otrzymania subwencji wymienionych wyżej (tj. m.in. spadku obrotów gospodarczych o co najmniej 25% w dowolnym miesiącu po dniu 1 lutego 2020 r. oraz prowadzenia działalności na dzień 31 grudnia 2019 r.) dla dużych przedsiębiorców wsparcie z PFR jest możliwe, gdy:

  • utracili oni zdolność produkcji lub świadczenia usług albo odbioru produktów lub usług przez zamawiających w związku z brakiem dostępności komponentów lub zasobów w związku z COVID-19;
  • wykazują niemożność otrzymania płatności z tytułu sprzedaży na skutek COVID-19 w kwocie przekraczającej 25% należności;
  • w związku z zakłóceniami w funkcjonowaniu rynku finansowego nie mają dostępu do rynku kapitałowego lub limitów kredytowych w związku z nowymi kontraktami;
  • są uczestnikami Programów Sektorowych.

 

Szczegółowe warunki wsparcia finansowego oraz zobowiązania beneficjenta, w tym warunki umorzenia subwencji oraz ewentualne zakazy dot. celu przeznaczenia środków, zależne są jedynie od treści umowy o subwencję.

 

Finansowanie PFR dostępne dla dużych przedsiębiorców może mieć formę następujących instrumentów:

  • finansowanie płynnościowe w postaci pożyczek lub obligacji na okres 2 lat o wartości nawet do 1 mld zł;
  • finansowanie preferencyjne w postaci pożyczek preferencyjnych na okres 3 lat częściowo bezzwrotnych i uzależnionych od straty finansowej oraz utrzymania zatrudnienia o wartości do 750 mln zł na podmiot;
  • finansowanie inwestycyjne w postaci obejmowanych instrumentów kapitałowych (udziałów lub akcji) na zasadach rynkowych lub w ramach pomocy publicznej o wartości do 1 mld zł na podmiot.

 

Zakładana kwota środków bezzwrotnych przeznaczonych na pomoc dużym przedsiębiorcom ma wynosić ok. połowy kwoty przeznaczonej na wsparcie tej kategorii przedsiębiorców i może osiągnąć wartość 12 mld zł.

autor: r.pr. dr Rafał Trzeciakowski